Κοινωνικά επαγγελματικά δίκτυα
Με αφορμή τη συμμετοχή μου στην εκδήλωση «Οι επιπτώσεις των social media στις πρακτικές HR», που οργάνωσε ο Σύνδεσμος Διοίκησης Ανθρώπινου Δυναμικού Ελλάδας στις 2/10/2013, θα ήθελα να αναφερθώ στα social media (κοινωνικά δίκτυα) και πως αυτά χρησιμοποιούνται στον επαγγελματικό χώρο.
Η παντοκρατορία των social media είναι πλέον πραγματικότητα, είτε το θέλουμε είτε όχι. Μια σειρά λειτουργίες επιτελούνται σχεδόν αποκλειστικά μέσω των κοινωνικών δικτύων και είναι λίγοι αυτοί που τους αντιστέκονται σε κάποιο βαθμό. Είτε χρησιμοποιούνται για προσωπικό σκοπό είτε για επαγγελματικό, τα κοινωνικά δίκτυα ήρθαν για να μείνουν!
Όταν λέμε κοινωνικά δίκτυα, εννοούμε μια σειρά ψηφιακές πλατφόρμες μέσω των οποίων επικοινωνούμε, συναλλασσόμαστε, μοιραζόμαστε, ανταλλάσουμε. Αν και το facebook είναι το πλέον γνωστό κοινωνικό δίκτυο με 1,15 δισεκατομμύρια χρήστες παγκοσμίως, εκ των οποίων εκτιμάται ότι περίπου 1,5 εκατομμύρια χρήστες είναι στην Ελλάδα, ακολουθεί πλειάδα κοινωνικών δικτύων, τα οποία καλύπτουν ευρεία γκάμα επιλογών και ενδιαφερόντων. Υπάρχουν γενικού ενδιαφέροντος κοινωνικά δίκτυα, θεματικά κοινωνικά δίκτυα, πλατφόρμες συνεργασίας και ανταλλαγής γνώσεων και πρακτικών κλπ.
Στον επαγγελματικό χώρο, μεσουρανεί το κοινωνικό επαγγελματικό δίκτυο LinkedIn με 700.000 περίπου χρήστες στην Ελλάδα σύμφωνα με τα στοιχεία της ιστοσελίδας κοινωνικής δικτύωσης socialbakers σε σύνολο περίπου 250 εκατομμυρίων χρηστών παγκοσμίως. Τα στελέχη της ΜΟΔ έχουν σημαντική παρουσία σ’αυτό το δίκτυο, όπου κανείς μπορεί να δηλώσει την τεχνογνωσία του, να παρουσιάσει το βιογραφικό του σημείωμα, να δυνδεθεί με εταιρείες που τον ενδιαφέρουν, να συνδιαλλαγεί και να ανταλλάξει απόψεις συμμετέχοντας σε ομάδες επαγγελματικών ενδιαφερόντων. Με στόχο είτε την ενεργητική αναζήτηση νέων ευκαιριών συνεργασίας, απασχόλησης, είτε την απλή δήλωση της εμπειρογνωμοσύνης του σε κάποιον τομέα πολλοί είναι αυτοί που συμπληρώνουν τα στοιχεία τους στο Linkedin, το οποίο θεωρείται σήμερα το νούμερο ένα επαγγελματικό δίκτυο παγκοσμίως. Παρ’όλα αυτά, δεν είναι λίγοι αυτοί που αξιοποιούν το facebook, το You Tube ή και άλλα μέσα για να προβληθούν επαγγελματικά.
Τι σημαίνει όμως αυτή η ψηφιακή επαγγελματική παρουσία και σε τι χρησιμεύει;
Όσο και περισσότεροι έλληνες επιλέγουν να βάλουν τα προσωπικά, επαγγελματικά τους στοιχεία στο LinkedIn ενώ παράλληλα, όλο και περισσότερες εταιρείες στρέφονται στα κοινωνικά δίκτυα με κύριο το LinkedΙn για την εξεύρεση ταλέντων.
Συγκεκριμένα οι εταιρείες αξιοποιούν τα κοινωνικά δίκτυα με έμφαση στο Facebook, στο YouTube και στο LinkedIn για :
- να ενισχύσουν την εικόνα τους (branding)
- να προωθήσουν κάποιο προϊόν
- να αναζητήσουν ταλέντα και να στελεχώσουν την εταιρεία τους
- να επικοινωνήσουν με τα στελέχη τους
- να εκπαιδεύσουν, να αναπτύξουν το ανθρώπινο δυναμικό της εταιρείας (induction plan, orientation, εκπαίδευση)
- να διαχειριστούν το ανθρώπινο δυναμικό ή την εκπαίδευσή του
- Δύο τομείς είναι ιδιαίτερα ενεργοί και αξιοποιούν τα κοινωνικά δίκτυα στις ελληνικές εταιρείες, το τμήμα marketing, το οποίο πρωτοστατεί, και το τμήμα HR, που ακολουθεί.
- Τι επιτυγχάνουν όμως οι εταιρείες με τη χρήση των κοινωνικών δικτύων;
- αύξηση της παρουσίας τους στο internet (visibility)
- μείωση κόστους σε marketing και διαχείριση στοιχείων
- γρήγορη επιλογή προσωπικού και διαχείριση δεξαμενής ταλέντων
- ευελιξία και εναλλακτικές πρακτικές στην διαχείριση ανθρώπινου δυναμικού.
Στο κομμάτι που αφορά στην επιλογή προσωπικού, σε έρευνες που έχουν γίνει σημειώνεται ότι τα κοινωνικά δίκτυα αξιοποιούνται κυρίως για την επιλογή νέων και μεσαίων στελεχών, ενώ οι εταιρείες διατηρούν τις παραδοσιακές μεθόδους συνεντεύξεων για τα ανώτερα στελέχη.
Οι ιδιώτες από την άλλη, οι χρήστες δηλαδή των κοινωνικών δικτύων, επιδιώκουν την διαμόρφωση του ψηφιακού επαγγελματικού τους προφίλ και την παρουσία τους στο χώρο με:
- την προβολή της εμπειρογνωμοσύνης τους
- την ενεργή αναζήτηση ευκαιριών συνεργασίας και απασχόλησης
- την επαφή με άλλους χρήστες γύρω από συγκεκριμένες θεματικές ομάδες (groups).
Ποιοι κίνδυνοι ελλοχεύουν σε αυτή τη διαδικασία δημόσιας προβολής των δεδομένων μας και πως μπορούμε να προστατευτούμε από αυτούς;
Εν συντομία θα πούμε ότι το Internet επιβάλλει μια κατανόηση των διαφορών και των ορίων:
- μεταξύ ψηφιακού και πραγματικού εαυτού,
- μεταξύ επαγγελματικής και προσωπικής πληροφορίας,
- μεταξύ δημόσιου και ιδιωτικού χώρου.
Η ψηφιακή μας παρουσία σημαίνει ότι, αυτό που γράφουμε στα κοινωνικά δίκτυα είναι διαφανές (transparent) και κοινό σε δημόσια θέα, είτε αυτό είναι θετικό είτε αρνητικό. Σχόλια και παρατηρήσεις μας σχετικά με τρίτους (συναδέλφους, προϊσταμένους, υφισταμένους, εταιρείες) είναι επίσης διαφανή σε όλους και μπορεί να χρησιμοποιηθούν υπέρ ή κατά μας.
Μπορούμε να χτίσουμε ή να καταστρέψουμε την καριέρα μας με αλόγιστη χρήση των κοινωνικών δικτύων. Είμαστε όμως υποχρεωμένοι να δεχτούμε ότι η δύναμη των κοινωνικών δικτύων είναι τέτοια που θα ήταν άσκοπο να μην αναγνωρίζουμε και την θετική τους επίδραση αφού επιτρέπουν εύκολα, γρήγορα και χωρίς κόστος να επικοινωνούμε, να ανταλλάσουμε, να προβάλουμε.
Ε. Κούντιου, στέλεχος ΤΥΔΑΑΔ