Η 19η Educa Online, άνοιξε τις πύλες της από τις 4 έως τις 6 Δεκεμβρίου 2013 στο Βερολίνο και φιλοξένησε 318 ομιλητές και 2195 συμμετέχοντες από 91 χώρες. Βασικό θέμα της Educa 2013 ήταν η διαρκής εξέλιξη και αλλαγή του τρόπου μάθησης και εκπαίδευσης στην εποχή μας.

Η τεχνολογία συνεχώς αλλάζει τα δεδομένα, ενώ νέα εργαλεία αναπτύσσονται για να εμπνεύσουν τους εκπαιδευόμενους και να οδηγήσουν σε νέους δρόμους τη διαδικασία της μάθησης. Οι αλλαγές στον τρόπο που αντιμετωπίζουμε την εκπαίδευση σε συνδυασμό με την ανάπτυξη της τεχνολογίας προάγουν την καινοτομία και τη δημιουργικότητα και αυτό ήταν ένα από τα βασικά ζητούμενα στο συνέδριο. Το σωστό μείγμα παραδοσιακής και εξ αποστάσεως εκπαίδευσης (blended learning) σε συνδυασμό με τη χρήση εργαλείων όπως τα βίντεο, η χρήση κινητών (mobile learning) και οι εφαρμογές (apps) μάθησης μέσω των υπολογιστών tablet (tablets learning tools) είναι οι νέες προκλήσεις της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης. Επίσης, η χρήση εργαλείων για την αποκρυπτογράφηση των δεδομένων εκπαίδευσης και του τρόπου μάθησης κάθε εκπαιδευόμενου ξεχωριστά (learning analytics), αποτελεί νέο πεδίο ακαδημαϊκής έρευνας όσο και δημιουργίας νεοφυών επιχειρήσεων (start-ups), για τον σχεδιασμό εξ ατομικευμένων προγραμμάτων εκπαίδευσης και του ανάλογου εκπαιδευτικού περιβάλλοντος προσαρμοσμένου στις ιδιαίτερες κατά περίπτωση ανάγκες.

 

Η άποψη ότι ο άνθρωπος συνεχίζει να μαθαίνει με τον ίδιο τρόπο φαίνεται να κυριαρχεί, αλλά παράλληλα τα σύγχρονα τεχνολογικά εργαλεία που πρέπει να διαχειριστεί είναι αυτά που δίνουν ώθηση και πολλαπλασιαστικό αποτέλεσμα στη διαδικασία της μάθησης. Το κίνητρο που οδηγεί κάποιον στη διαρκή προσωπική και δια βίου εκπαίδευση είναι αυτό που φέρνει τελικά το αποτέλεσμα και όχι η χρήση των τεχνολογικών καινοτομιών της εποχής χωρίς κίνητρο και στόχο. Οι νέοι που χρησιμοποιούν την τεχνολογία δεν σημαίνει συνεπακόλουθα ότι είναι και καλοί στο να μαθαίνουν. Σημαντικότερο από την πρόσβαση στην τεχνολογία φαίνεται να είναι το προσωπικό κίνητρο το οποίο αποτελεί μια διαχρονική αξία. Επίσης, το συγκριτικό πλεονέκτημα της νέας γενιάς είναι ο μεγάλος όγκος διαθέσιμης πληροφορίας (Big Data) ο οποίος υπάρχει στον κυβερνοχώρο ( που την τελευταία δεκαετία αυξάνεται με γεωμετρική πρόοδο) ενώ το μεγάλο στοίχημα είναι να μπορέσει ο εκπαιδευόμενος να διαχειριστεί και να φιλτράρει αυτή την πληροφορία προς όφελός του, χωρίς τον κίνδυνο να ’’χαθεί’’ στον όγκο της πληροφορίας. Με σκοπό την ‘’διευκόλυνση’’ όλων μας, αυτή τη στιγμή δουλεύουν με σκοπό την ανάπτυξη σχετικών αλγορίθμων πολλές γνωστές και άγνωστες εταιρείες και ομάδες στον κόσμο (πχ Google).

 

Σημαντική συζήτηση έγινε επίσης για τις συνέργιες που συνεχώς προκύπτουν μεταξύ του ιδιωτικού και δημόσιου τομέα, με σκοπό την παροχή υπηρεσιών εκπαίδευσης και κατάρτισης μέσω της δημιουργίας πλατφορμών, για την  παροχή Μαζικών Ανοικτών Διαδικτυακών Μαθημάτων – MOOC’s ( Μαζικό Ανοικτό Διαδικτυακό μάθημα - Massive Open Online Course ). Ο προβληματισμός για την αποτελεσματικότητα των MOOC’s συνεχίζει να υφίσταται όπως και η διαφορά αντιμετώπισής τους στην Ευρώπη και τις ΗΠΑ. Χαρακτηριστική είναι η δυσκολία δημιουργίας της πρώτης Ευρωπαϊκής πλατφόρμας Μαζικών Ανοικτών Διαδικτυακών Μαθημάτων  (Open Course Platform - MOOC) σε συνεργασία Πανεπιστημιακών Ιδρυμάτων και Ιδιωτικής πρωτοβουλίας με την επωνυμία iversity. Η Ακαδημαϊκή κοινότητα στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού φαίνεται να είναι περισσότερο δεκτική σε αυτή τη νέα μορφή εκπαίδευσης, αλλά ο προβληματισμός για το Δημόσιο ή όχι χαρακτήρα της εκπαίδευσης στην Ευρώπη είναι πάντα έντονος και επίκαιρος. Κοινή διαπίστωση είναι ότι τα παραδοσιακά μεγάλα Πανεπιστήμια της Ευρώπης και Αμερικής  αντιμετωπίζουν και θα αντιμετωπίσουν στο μέλλον σημαντικές προκλήσεις ακόμα και επιβίωσης σε ένα τοπίο που αλλάζει με γοργούς ρυθμούς.

 

Το συνέδριο απασχόλησαν επίσης προσπάθειες συνεργασίας Πανεπιστημίων και Επιχειρήσεων για τη δημιουργία πλατφορμών (intranet) εκπαίδευσης καθώς και εργαλείων εξ αποστάσεως εκπαίδευσης και κατάρτισης που σκοπό έχουν να προάγουν τη δια βίου μάθηση και τη συνεργατική μάθηση εντός των επιχειρήσεων. Επίσης, η τάση αυτή τη στιγμή είναι οι σχετικές εφαρμογές πληροφορικής  να ‘’τρέχουν’’ σε περιβάλλον Cloud (υπολογιστικό σύννεφο) καθώς τα πλεονεκτήματα κόστους, διαχείρισης όγκου δεδομένων, προσβασιμότητας και δυνατοτήτων διαμερισμού της πληροφορίας είναι πλέον πολύ μεγάλα. Η ενδυνάμωση της συνεργασίας και της δημιουργικότητας μέσα σε ένα Οργανισμό είναι ζητούμενο σε πολλά εργασιακά περιβάλλοντα ιδιαίτερα στην Ευρώπη και για το σκοπό αυτό έχουν αναπτυχθεί πλατφόρμες για τη διαχείριση της εκπαίδευσης και κατάρτισης, τη διαχείριση του  Ανθρώπινου Δυναμικού, τη διευκόλυνσης της συνεργασίας μεταξύ εργαζομένων, και την υποβοήθησης της καινοτομίας, με σκοπό μετρήσιμα εταιρικά αποτελέσματα (ROI) και βελτίωση στους συμφωνημένους δείκτες απόδοσης (KPI) που αφορούν το χρόνο, την ποιότητα και την ακρίβεια του παραγόμενου προϊόντος ή υπηρεσίας. Κοινή είναι η διαπίστωση ότι στους εργασιακούς χώρους τα προβλήματα είναι πλέον τόσο σύνθετα που κανείς δεν ξέρει όλες τις απαντήσεις και άρα πρέπει να λύνονται συνεργατικά και από κοινού. Η τεχνολογία πρέπει να είναι υποστηρικτική στην συνεργασία και την δημιουργικότητα και να ευνοεί την έκφραση της καινοτομίας στον οργανισμό.

 

Κώστας Τσάγκας, στέλεχος ΤΥΔΑΑΔ