Oι στρατηγικοί στόχοι της ΜΟΔ για την υποστήριξη των δικαιούχων του ΕΣΠΑ
Από την ίδρυσή της η ΜΟΔ συγκροτήθηκε γύρω από την κεντρική ανάγκη πολύπλευρης υποστήριξης των συγχρηματοδοτούμενων προγραμμάτων (προσωπικό, εκπαίδευση, οργανωτική συγκρότηση, υλικές υποδομές, πληροφοριακά συστήματα κ.λπ.). Στην πορεία έγινε ακόμη πιο φανερή η ανάγκη στοχευμένης υποστήριξης των δικαιούχων, καθώς συχνά εμφανίζουν αδυναμίες που εμποδίζουν την ομαλή ολοκλήρωση των έργων ή (ακόμη χειρότερα από αναπτυξιακή άποψη) τους αποτρέπουν ακόμη και από το να σχεδιάσουν έργα και να αιτηθούν τη χρηματοδότησή τους.
Μάλιστα, είναι πλέον σαφές ότι ακόμη και μια πρώτη κατηγοριοποίηση σε αδύναμους και μη δικαιούχους περιγράφει πολύ αδρά μόνο τα πράγματα, καθώς είναι πιθανό ακόμη και ένας ισχυρός φορέας να εμφανίζει αδυναμίες σε κάποιο επιμέρους στάδιο της πορείας ενός έργου. Πόσο μάλλον αν βάλουμε κατά νου τους δεκάδες μικρούς νησιωτικούς ή ορεινούς δήμους, που δεν διαθέτουν στοιχειώδη στελέχωση σε κρίσιμες ειδικότητες (μηχανικοί, οικονομολόγοι).
Σήμερα η ΜΟΔ, με την πείρα που έχει συσσωρεύσει στο συγκεκριμένο αντικείμενο, έχει αναλάβει την ευθύνη να διευρύνει και να κάνει ακόμη πιο ουσιαστική την υποστήριξη που παρέχει στους δικαιούχους και ιδίως στους ΟΤΑ α’ βαθμού. Ξεπερνώντας αγκυλώσεις του παρελθόντος, η σχετική υπουργική απόφαση αναγνωρίζει το αυτονόητο: ρόλος του συστήματος ΕΣΠΑ είναι να συμβάλει στην «ενδυνάμωση των δικαιούχων [προκειμένου αυτοί να υλοποιήσουν με τον καλύτερο δυνατό τρόπο τις πράξεις που αναλαμβάνουν», καθώς και το «να υποστηριχθούν αδύναμοι δικαιούχοι ώστε να συμμετάσχουν ισότιμα σε προσκλήσεις των ΕΠ».
Στο πλαίσιο αυτό η ΜΟΔ ενισχύει περαιτέρω το έργο των Ομάδων Υποστήριξης που διαθέτει, αλλά και των υπολοίπων αρμόδιων τομέων της. Πιο συγκεκριμένα:
- Έχει δημιουργήσει ειδικό Σημείο Επαφής με τους δήμους για τη διαχείριση των αιτημάτων τους (otasupport@mou.gr) και κινητοποιείται ευέλικτα και γρήγορα για την υποστήριξή τους.
- Στηρίζει τις Διαχειριστικές Αρχές στη σύνταξη των Σχεδίων Δράσης για την Υποστήριξη και Ενδυνάμωση Δικαιούχων. Ήδη έχει τεθεί σε εφαρμογή το Σχέδιο Δράσης για το ΠΕΠ Β. Αιγαίου και μέχρι το καλοκαίρι θα πρέπει να έχουν ολοκληρωθεί και τα υπόλοιπα.
- Δημιούργησε και συντονίζει –σε συνεργασία με την ΕΕΤΑΑ και τα υπουργεία Υποδομών & Μεταφορών και Ναυτιλίας & Νησιωτικής Πολιτικής– τη Μονάδα Υλοποίησης Έργων σε Δήμους Μικρών Νησιών, που θα αναλαμβάνει τη δημοπράτηση και κατασκευή έργων για λογαριασμό των αντίστοιχων δήμων.
- Στηρίζει δυναμικά 5 σημαντικές πολυμερείς αναπτυξιακές πρωτοβουλίες δήμων και άλλων τοπικών φορέων: Θεσσαλονίκη 2030, Περιοχή μυθικού Αχέροντα, Στερεά Ελλάδα, Ιστορικά ναυάγια του Αιγαίου, Κοινωνική ένταξη Ρομά Χαλανδρίου (πιλοτικό)
- Αποτελεί τον κορμό της οργανωμένης υποστήριξης των έργων συλλογής και επεξεργασίας αστικών λυμάτων για τους οικισμούς Γ΄ προτεραιότητας, μέσω ειδικής τεχνικής γραμματείας σε συνεργασία με τους εμπλεκόμενους φορείς.
- Αναλαμβάνει σε συνεργασία με τους υπόλοιπους εμπλεκόμενους την εκπόνηση εξειδικευμένων επιχειρησιακών σχεδίων για κοινότητες και οικισμούς Ρομά σε διάφορες περιοχές της χώρας.
- Υποστηρίζει δήμους για τον σχεδιασμό και την υλοποίηση διαγωνιστικών διαδικασιών με βάση το νέο θεσμικό πλαίσιο για τις δημόσιες συμβάσεις.
- Προχωρά στην επικαιροποίηση χρήσιμων εγχειριδίων και στη σύνταξη νέων (π.χ. για την τεκμηρίωση της διοικητικής ικανότητας, για την υλοποίηση έργων με ίδια μέσα).
Καθώς, όμως, το σημείωμα αυτό γράφεται στο «Ενημερωτικό Δελτίο για την Τηλεκπαίδευση», αξίζει αναλυτικότερη αναφορά στην παρέμβαση της ΜΟΔ στον τομέα της συνεχιζόμενης εκπαίδευσης και κατάρτισης.
Ήδη από το 2016 η ΜΟΔ υποδέχτηκε στο σύστημα τηλεκπαίδευσης που διαθέτει και στελέχη των ΟΤΑ. Μάλιστα περίπου 700 δημοτικοί υπάλληλοι από όλη τη χώρα έχουν ήδη εγγραφεί σε μαθήματα που τους ενδιαφέρουν, ενώ το 2017 θα προστεθούν νέα μαθήματα, σύμφωνα και με τις παρατηρήσεις που έχουν κάνει οι ίδιοι οι συμμετέχοντες.
Παράλληλα όμως η ΜΟΔ διευρύνει την παρέμβαση της και στο πεδίο της διά ζώσης εκπαίδευσης με σεμινάρια που διοργανώνει σε όλη την Ελλάδα ή εξ αποστάσεως, μέσω «εικονικής τάξης».
Έχοντας ολοκληρώσει το 2016 έναν κύκλο εκπαίδευσης στελεχών δήμων και άλλων δικαιούχων σε ζητήματα διοικητικής ικανότητας, έχει ήδη ξεκινήσει, σε συνεργασία με τις Διαχειριστικές Αρχές σε όλη τη χώρα, σεμινάρια κατάρτισης σε ζητήματα Συστήματος Διαχείρισης και Ελέγχου συγχρηματοδοτούμενων έργων (ΣΔΕ) καθώς και στις βασικές λειτουργίες του ΟΠΣ ΕΣΠΑ που πρέπει να γνωρίζουν οι δικαιούχοι.
Για τη ΜΟΔ η υποστήριξη των δικαιούχων συγχρηματοδοτούμενων προγραμμάτων δεν αποτελεί απλώς μια στρατηγική επιλογή με στόχο την ανάπτυξη των δραστηριοτήτων της εταιρείας. Πρόκειται για έμπρακτη αναγνώριση της υποχρέωσης της πολιτείας να βρίσκεται στο πλευρό των δημόσιων φορέων που αναζητούν ή λαμβάνουν χρηματοδότηση για την υλοποίηση έργων στο πλαίσιο του θεσμοθετημένου τους ρόλου. Οπουδήποτε, αλλά ιδίως σε μια χώρα με τα γεωγραφικά, αναπτυξιακά, θεσμικά και οικονομικά χαρακτηριστικά της Ελλάδας, η αντίληψη του συρμού σύμφωνα με την οποία ο κάθε φορέας θα πρέπει να φροντίζει αποκλειστικά με ίδιες δυνάμεις να στέκεται όρθιος σε ένα στρεβλά ανταγωνιστικό περιβάλλον, μόνο ανορθολογική και αντιαναπτυξιακή μπορεί να χαρακτηριστεί.
Γι’ αυτό και στη ΜΟΔ θα συνεχίσουμε να στρέφουμε όλο και περισσότερο το βλέμμα και τις δυνάμεις μας σε αυτούς που έχουν πραγματικά ανάγκη την υλοποίηση έργων, διασφαλίζοντας ότι με τον έναν ή τον άλλο τρόπο αυτά δεν θα κολλάνε σε αδυναμίες που η ουσιαστική συνεργασία των διαχειριστικών αρχών, των δικαιούχων και της ΜΟΔ μπορεί να υπερβεί δημιουργικά.
Π. Πάντος
Πρόεδρος ΔΣ ΜΟΔ ΑΕ